Najczęstsze dolegliwości ginekologiczne i sposoby ich leczenia

Najczęstsze dolegliwości ginekologiczne to infekcje pochwy (grzybicze i bakteryjne), stany zapalne przenoszone drogą płciową, zaburzenia hormonalne (PCOS), endometrioza, mięśniaki macicy, polipy, suchość i zanik pochwy oraz nowotwory jajnika. Leczenie dobiera się po badaniu ginekologicznym i, w razie potrzeby, badaniach laboratoryjnych oraz obrazowych. Poniżej znajdziesz najważniejsze objawy, możliwe przyczyny i standardowe kierunki postępowania, przedstawione w celach edukacyjnych.

Przeczytaj również: Jak wybrać najlepszy propolis? Porównanie form suplementacji

Infekcje pochwy i sromu: grzybicze, bakteryjne, pasożytnicze

Infekcje pochwy wywołują najczęściej: drożdżaki (kandydoza), bakterie (bakteryjne zapalenie pochwy – BV) oraz rzęsistek (pasożyt). Typowe objawy to upławy o zmienionej barwie i zapachu, świąd, pieczenie, dyskomfort podczas oddawania moczu lub współżycia.

Przeczytaj również: Czy implanty zębowe są bolesne? Omówienie bólu i dyskomfortu podczas i po zabiegu

Kandydoza pochwy i kandydoza sromu zwykle daje gęste, białe upławy oraz nasilony świąd. Bakteryjne zapalenie pochwy częściej powoduje rzadkie, szare upławy o charakterystycznym zapachu. W rzęsistkowicy upławy bywają pieniste, a świąd i zaczerwienienie są wyraźne.

Przeczytaj również: Jak przygotować się do wizyty u ortodonty specjalizującego się w metodzie Invisalign?

Leczenie zależy od patogenu: w kandydozie stosuje się leki przeciwgrzybicze, w BV – antybiotyki dobierane przez lekarza, a w rzęsistkowicy – leki przeciwpierwotniakowe. U partnerów seksualnych czasem wskazane jest równoległe leczenie, aby ograniczyć nawracanie. Samodzielne stosowanie preparatów bez rozpoznania może maskować objawy i utrudniać diagnozę.

Infekcje przenoszone drogą płciową (STI)

Do częstych STI należą m.in. chlamydioza, rzeżączka, kiła, opryszczka narządów płciowych oraz zakażenia HPV. Objawy mogą obejmować upławy, krwawienia kontaktowe, ból podbrzusza, owrzodzenia lub pęcherzyki na sromie, ale część zakażeń przebiega skąpoobjawowo.

Rozpoznanie opiera się na badaniu ginekologicznym i testach (np. wymazy, badania serologiczne). Postępowanie obejmuje leczenie farmakologiczne zgodne z rozpoznaniem oraz informację o potrzebie badań i ewentualnego leczenia partnerów. Nieleczone STI mogą prowadzić do powikłań, w tym stanów zapalnych miednicy mniejszej.

Zespół policystycznych jajników (PCOS): kiedy podejrzewać?

Zespół policystycznych jajników (PCOS) to zaburzenie hormonalne przebiegające m.in. z nieregularnymi miesiączkami, objawami nadmiaru androgenów (trądzik, nadmierne owłosienie) i cechami policystycznych jajników w badaniu obrazowym. Może wiązać się z trudnościami z zajściem w ciążę.

Diagnoza wymaga oceny klinicznej i badań (hormonalnych, USG), a postępowanie obejmuje m.in. modyfikację stylu życia, wsparcie dietetyczne i farmakoterapię ukierunkowaną na objawy i cele pacjentki. Plan leczenia dostosowuje się indywidualnie, z uwzględnieniem przeciwwskazań i możliwych działań niepożądanych.

Endometrioza i przewlekły ból miednicy

Endometrioza polega na obecności tkanki przypominającej endometrium poza jamą macicy. Objawia się bolesnymi miesiączkami, bólem podczas współżycia, przewlekłym bólem miednicy, niekiedy problemami z płodnością. Nasilenie bólu nie zawsze koreluje z rozległością zmian.

Rozpoznanie bywa wieloetapowe: wywiad, badanie ginekologiczne, USG, a w wybranych przypadkach laparoskopia diagnostyczna. Postępowanie obejmuje leczenie przeciwbólowe, hormonalne oraz – w uzasadnionych sytuacjach – leczenie operacyjne. O doborze metody decydują objawy, plany rozrodcze i wyniki badań.

Mięśniaki macicy i polipy jamy macicy

Mięśniaki macicy to łagodne guzy z tkanki mięśniowej macicy, które mogą powodować obfite lub przedłużające się krwawienia, uczucie ucisku w podbrzuszu, częstsze oddawanie moczu czy ból podczas współżycia. Polipy endometrialne często manifestują się plamieniami między miesiączkami lub krwawieniami kontaktowymi.

Diagnostyka obejmuje badanie ginekologiczne, USG przezpochwowe, czasem histeroskopię. Leczenie dobiera się do wielkości zmian, nasilenia objawów i planów rozrodczych. W opisie postępowania uwzględnia się metody farmakologiczne i zabiegowe, przy czym każda interwencja wymaga kwalifikacji lekarskiej oraz omówienia możliwych działań niepożądanych i przeciwwskazań.

Suchość i zanik pochwy (atrofia pochwy)

Zanik pochwy i suchość są częste w okresie okołomenopauzalnym i pomenopauzalnym, ale mogą wystąpić także w innych sytuacjach związanych z obniżeniem estrogenów. Objawiają się suchością, pieczeniem, świądem, dyskomfortem podczas współżycia i skłonnością do podrażnień.

Postępowanie obejmuje edukację, modyfikację czynników drażniących, miejscowe wsparcie nawilżające oraz – jeśli lekarz uzna za zasadne – leczenie hormonalne lub alternatywne strategie zgodne z aktualnymi zaleceniami i przeciwwskazaniami. O doborze metody decyduje wywiad, badanie i cele terapii.

Rak jajnika: czujność i badania kontrolne

Rak jajnika to nowotwór złośliwy często rozpoznawany na późnym etapie. Wczesne objawy bywają nieswoiste: wzdęcia, uczucie pełności, ból brzucha, częste oddawanie moczu, zmiany masy ciała. Czujność onkologiczna obejmuje zgłaszanie utrzymujących się dolegliwości oraz wykonywanie badań zaleconych przez lekarza.

Diagnostyka może obejmować badanie ginekologiczne, USG przezpochwowe, badania laboratoryjne i obrazowe. Kierunek leczenia ustala się w ośrodkach prowadzących terapię onkologiczną, zgodnie z aktualnymi standardami. Samodzielna interpretacja wyników bez konsultacji może prowadzić do opóźnienia rozpoznania.

Kiedy zgłosić się do lekarza i jak wygląda wizyta?

Zgłoś się do specjalisty, jeśli pojawią się: uporczywe upławy lub nieprzyjemny zapach, świąd i pieczenie, krwawienia między miesiączkami, ból podbrzusza, ból podczas współżycia, nieregularne cykle, objawy wskazujące na STI lub utrzymujące się dolegliwości brzucha. W nagłych przypadkach (ostry ból, obfite krwawienie, gorączka) konieczna jest pilna ocena.

Standardowa wizyta może obejmować wywiad, badanie ginekologiczne, cytologię, USG, wymazy mikrobiologiczne lub zlecenie badań krwi. Leczenie dobiera się indywidualnie, z omówieniem możliwych działań niepożądanych, przeciwwskazań i zaleceń kontrolnych. Wszystkie procedury medyczne powinny być wykonywane przez uprawniony personel, zgodnie z obowiązującymi przepisami i informacją producenta ewentualnych wyrobów medycznych.

Profilaktyka i praktyczne nawyki na co dzień

• Używaj delikatnych środków do higieny intymnej, unikaj irygacji pochwy bez wskazań lekarskich.
• Wspieraj barierę ochronną skóry i błon śluzowych: bawełniana bielizna, unikanie długotrwałej wilgoci.
• W relacjach seksualnych rozważ stosowanie prezerwatyw jako bariery ograniczającej transmisję STI.
• Dbaj o regularność wizyt kontrolnych, cytologię zgodnie z zaleceniami i szczepienia ochronne, jeśli są rekomendowane.
• Zachowuj czujność wobec nawracających dolegliwości; nie stosuj antybiotyków ani leków przeciwgrzybiczych bez konsultacji.

Gdzie szukać rzetelnej pomocy?

W przypadku objawów lub wątpliwości warto umówić wizytę u specjalisty prowadzącego opiekę ginekologiczną. Jeśli mieszkasz w regionie Konina, informacje o zespole i zakresie świadczeń znajdziesz tutaj: ginekolog w Koninie. Materiał ma charakter edukacyjny i nie zastępuje porady medycznej oraz badania przedmiotowego.